Dag 1

Door Willem Remijnse, Marchel Snoek en Frans Hollewand

Zaterdagmiddag 4 oktober vertrekken we vanuit Ens met de auto richting het vliegveld van Brussel. De reis verloopt soepel en zondagochtend vroeg landen we in Addis Abeba. Wat meteen opvalt: de luchthaven is enorm uitgebreid en helemaal gemoderniseerd. Helaas stuiten we bij de douane op een tegenvaller. De audioapparatuur waarmee gehoortesten kunnen worden uitgevoerd, mogen we niet invoeren. Na een uur proberen en overleggen blijft er niets anders over dan de koffers in de veilige kluis achter te laten.

Buiten worden we hartelijk verwelkomd door Yehalem en Freddy van Partners In Education. Een van de belangrijke partners van ISEE. Samen rijden we naar Debre Birhan voor de opening van de Biruh Tesfa Primary School. Het eerste project waar ISEE aan heeft bijgedragen. Onderweg valt het ons op hoezeer Addis is veranderd. Brede nieuwe wegen met vier rijstroken in beide richtingen, fietspaden en trottoirs — indrukwekkend, maar het lijkt wel ten koste te zijn gegaan van veel woningen en kleine winkeltjes. De rit door de stad gaat in elk geval een stuk sneller dan vroeger.

Bij aankomst in Debre Birhan is alles tot in de puntjes voorbereid voor een feestelijke opening. Veel kinderen zijn prachtig gekleed, er staan al stoelen klaar en het bekende rode lint wacht op het moment dat het doorgeknipt mag worden. De nieuwe schoolgebouwen zien er schitterend uit, van binnen en van buiten. Zelfs de bestrating en de sanitaire voorzieningen met stromend water zijn helemaal op orde.

Tijdens de officiële ceremonie zijn veel hoogwaardigheidsbekleders aanwezig. Marchel mag helpen met het doorknippen van het lint, Frans spreekt namens ISEE en Willem snijdt het feestbrood aan. Daarna worden we alle drie in traditionele doeken gehuld — een warm en mooi gebaar. We sluiten af met een maaltijd van enjerra, de typische Ethiopische pannenkoek. We kenden het nog, maar het blijft even wennen aan de zure smaak.

’s Middags vertrekken we richting Gudo Beret, maar eerst wacht ons in Debre Birhan nog een verrassing: een verjaardagsfeestje voor Yehalem! Collega’s hebben koffie, gebak en een speech voorbereid om haar inzet voor Partners In Education te vieren — een bijzonder moment.

Daarna bezoeken we een primary school die al 64 jaar oud is, inclusief een klas voor kinderen met een beperking. Helaas is daar nauwelijks materiaal aanwezig. Vervolgens rijden we door naar het terrein waar de nieuwe High School gepland staat. ISEE heeft een zeer belangrijke bijdrage in de totstandkoming van deze nieuwe school. De laatste kilometers zijn hobbelig en zwaar, maar het uitzicht bovenop de heuvel maakt alles goed: een wijds panorama over het dal, echt prachtig.

We sluiten de dag af met een uitgebreide maaltijd, compleet met enjerra, popcorn, koek, een soort melk-yoghurt en uiteraard Ethiopische koffie. Als dank krijgen we opnieuw een omslagdoek en een mooie muts — een warm gebaar dat ons steeds weer raakt.

Laat in de avond rijden we terug naar ons hotel, nog zo’n twee uur onderweg. Doodmoe, maar voldaan, checken we in. Tijd voor een welverdiende douche en hopelijk een lange, diepe slaap.

Dag 2

Na een goede nachtrust beginnen we de dag met een stevig ontbijt. Samen met Yehalem en Fredi vertrekken we richting de universiteit van Debre Birhan. Zoals dat in Ethiopië wel vaker gaat, verloopt het contact niet helemaal volgens planning: na een paar telefoontjes en twee tussenpersonen komen we uiteindelijk terecht bij een landbouwkundige.

Het doel van het gesprek is om te kijken hoe we kunnen bijdragen aan het oplossen van de voedseltekorten in de omgeving van de Gudo Beret High School. We bespreken onderwerpen als composteren, bodemverbetering, vruchtwisseling en de keuze voor geschikte gewassen. Al snel ontstaat er een concreet idee: een schooltuinproject bij de Biruh Tesfa School in Debre Birhan.

Die tuin kan dienen als voorbeeld voor andere scholen, en de leerlingen kunnen er les krijgen over landbouw en voedselproductie. Het mooie is dat ze die kennis ook mee naar huis kunnen nemen en in hun eigen omgeving kunnen toepassen. De universiteit levert hierbij haar kennis, en Partners in Education zorgt voor de organisatie en uitvoering.

Na het gesprek krijgen we een rondleiding over het universiteitsterrein. We zien enkele proefvelden, maar eerlijk gezegd is het nog niet veel meer dan lang gras en onkruid. Na het maaien en afvoeren moet hier in november worden ingezaaid, maar we hebben onze twijfels of dit echt de voorbeeldfunctie zal vervullen die men voor ogen heeft.

Wat ons verder opvalt, is de sterke hiërarchie binnen de universiteit. Hogere leidinggevenden worden met veel eerbied behandeld door hun collega’s. Iets wat in Nederland bijna niet meer voor te stellen is.

Na afloop nemen we afscheid en genieten we van een lunch met ‘roasted goat’ – geitenvlees dus – een lokale specialiteit. Vervolgens rijden we terug naar Addis. Onderweg stoppen we nog bij een primary school in Zheki, die er helaas zeer bouwvallig uitziet. Ondanks dat de muren op instorten staan, krijgen hier nog 260 leerlingen les. Wat we daaraan kunnen doen, weten we nog niet, maar het maakt indruk. Enigszins stil van wat we hebben gezien, vervolgen we onze rit terug naar Addis.